Fri, 11 Mar 2022
ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် တၢ်ပာ်ဖျါအဖုၣ်- SAC သုး ခးလီၤမျိာ်ချံဆူသ၀ီပူၤ ဘၣ်ဒိသ၀ီဖိသၢဂၤ, လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၂၀၂၁နံၣ်

တၢ်ပာ်ဖျါအဖုၣ် တဘ့ၣ်အံၤပာ်ဖျါဝဲ  တၢ်ကဲထီၣ်သးဖဲ လၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် ဖဲလါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၂၀၂၁နံၣ်န့ၣ် လီၤ. သ၀ီဖိသၢဂၤ (ဖိသၣ်ခံဂၤဒီး ပှၤနီၢ်ဒိၣ် တဂၤ) ဘၣ်ဒိ၀ဲဒီးမျိာ်ချံလၢ SAC သုးခးလီၤအီၤဆူအ၀ဲသ့ၣ်သ၀ီပူၤ ဖဲတၢ်ဒုး ကဲထီၣ်လၢ  SAC သုးဒီး KNLA သုး၀ံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤ၀ံၤစှၤသီအလီၢ်ခံ, ဒီးတၢ်ဒုးကဲထီၣ်လၢအဂၤတ ခါ၀ံၤ, SAC သုး ခးစိ၀ဲကျိတၢ်စုက၀ဲၤဆူ ပှၤဒီဖိမိၢ်ခံဂၤလၢအမၤတၢ်ဖဲစံာ်ပျီပူၤအဖၢမုၢ်န့ၣ်လီၤ.[1]

 

 

ဖဲ လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၇သီ, ၂၀၂၁နံၣ်, ဟါလီၤခီန့ၣ် တၢ်ဒုးကဲထီၣ်တဘျီဖဲ ဟ---သ၀ီ, ဃဲဒၢကရူၢ်, လၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် ဖဲလီၢ်က၀ီၤ ကညီဒီကလုာ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ် (KNLA) သုးဒ့-၃ ပာ်ဖှိၣ်ဒီး ကညီဒီကလုာ်ဂၢၤသး ကရၢ (KNDO) ထီၣ်ဒုး၀ဲ ထံကီၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးကီၣ်ကးကရၢ (SAC) ခီၣ်သုးရ့ၣ် (ခလရ-၆) ဖဲဟ---သုးကလၢၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဒုးကဲထီၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံ, SAC (ခလရ-၇၅) လၢ သုးရ့ၣ်ခိၣ် စီၤစီၤနဲၤတီခိၣ်ရိၤမဲအီၤတဖု, လၢအအိၣ်ဆီလီၤအသးဖဲသုးက လၢၤလၢသ၀ီအကလံၤထံးတဖုန့ၣ်, ခး၀ဲမျိာ်ချံဆူ ဟ---သ၀ီန့ၣ်လီၤ. မျိာ်ချံလီၤတဲာ်ပိၢ်ဖးထီၣ်၀ဲလၢသ၀ီပူၤခံဖျၢၣ်, မၤဘၣ်ဒိ ၀ဲသ၀ီဖိသၢဂၤန့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဒုးကဲထီၣ်အဆၢကတီၢ်မ့ၢ်၀ဲဖဲ ဟါခီ ၇း၀၅ အခိၣ်အဃၢၤန့ၣ်လီၤ. ဖိသၣ်ဒီးပှၤသးစၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ပာ်ဖှိၣ်အသးလၢသရိာ်ပူၤ လၢကကၠီးတၢ်သူၣ်၀ံၣ်သးဆၢဒီးတၢ်ဂဲၤကလံၣ်တဖၣ် (လၢတၢ်ကမၤခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်အမူးသးဖှံအဂီၢ်) အဆၢကတီၢ်, အ၀ဲသ့ၣ် နၢ်ဟူ၀ဲကျိပိၢ်သီၣ်ဖဲ ဟ---သ၀ီအဃိ ဃ့ၢ်လီၤပြံလီၤပြါကွံာ်၀ဲဆူသ၀ီပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲကျိသီၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံ, SAC သုးလၢ (ခလရ-၇၅) တဖၣ် ခးလီၤ၀ဲမျိာ်ချံဆူသ၀ီပူၤဒီး ဘၣ်ဒိ၀ဲပှၤသ၀ီဖိ သၢဂၤန့ၣ်လီၤ.

သ၀ီဖိလၢအဘၣ်ဒိသၢဂၤန့ၣ်မ့ၢ်၀ဲ စီၤဒ---, သးနံၣ် ၂၅ နံၣ်, စီၤဘ---, သးနံၣ် ၁၁နံၣ်, ဒီးနီၢ် ခ----, သးနံၣ် ၁၁ နံၣ် သ့ၣ်တ ဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (အ၀ဲသ့ၣ်သၢဂၤလၢာ်အိၣ်ဖဲသရိာ်ဒီး ဃ့ၢ်ကွံာ်၀ဲဖဲအနၢ်ဟူကျိသီၣ်ဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.) စီၤဒ--- အသးနါပှၢ်လၢ အစ့ၣ်တကပၤဘၣ်၀ဲ ဒီးမျိာ်ချံအက့အခီန့ၣ်လီၤ. စီၤဘ---အခီၣ်စ့ၣ်တကပၤဘၣ်၀ဲဒီး မျိာ်ချံအက့ဒီးအခီၣ်နၢဖျိးကွံာ်တဘိ န့ၣ်လီၤ. နီၢ်ခ--- အခီၣ်ကံၣ်ဒုၣ်အစ့ၣ်တကပၤဘၣ်၀ဲဒီးမျိာ်ချံအက့ဒီး ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး၀ဲတဆံးတက့ၢ်န့ၣ်လီၤ. သ၀ီဖိလၢအပာ် ဖျါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤဆူ KHRG တဂၤန့ၣ်, သ၀ီဖိသၢဂၤလၢာ်လၢအဘၣ်ဒိတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ကူစါဆိအီၤလၢလီၢ်က၀ီၤဆူၣ်ချ့ အပှၤတဖၣ်, မ့ၢ်လၢ သ၀ီအပူၤ တၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢးမ့ၢ်ဂ့ၤ တၢ်ဆါဟံၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ တအိၣ်၀ဲဘၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ.

ဖဲလါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၈သီ, ၂၀၂၁နံၣ်န့ၣ်, (SAC) သုးဖိလၢ ခီၣ်သုးရ့ၣ် (ခမရ-၇၅) ကိးထံၣ်၀ဲ ဟ---သ၀ီသးပှၢ်ဘၣ်ဃး ပှၤသ၀ီဖိ ဘၣ်ဒိသၢဂၤအဂ့ၢ်ဒီးမၢ၀ဲသးပှၢ်အံၤ ဒီးသ၀ီဖိအဂၤတဖၣ်လၢကဟဲဆှၢန့ၢ်အီၤပှၤဘၣ်ဒိသၢဂၤဆူ ဟ---သုးကလၢၤလၢကဒိး န့ၢ်ဘၣ်တၢ်ကူစါယါဘျါဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. သ၀ီဖိလၢအဘၣ်ဒိ သၢဂၤလၢာ်ဘၣ်တၢ်ဆှၢအီၤဆူ (ခမရ-၇၅) သုးကလၢၤဒီး ဒိးကူစါအသးဖဲန့ၣ်လီၤ. စီၤဘ---ဒီး နီၢ်ခ---ခံဂၤလၢာ်ဒိးန့ၢ်တၢ်ကူစါလၢပှဲၤဖဲသုးကလၢၤအပူၤ မ့ၢ်လၢအတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး တဒိၣ်၀ဲတုၤဒၣ်လဲာ်လီၤဘၣ်ယိၣ်လၢအသးသမူအဂီၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. (SAC) သုးဖိတဖၣ် တဲဘၣ်သ၀ီဖိလၢ စီၤဒ---အတၢ်ပူၤ လီၢ်ဘၣ်ဒိၣ်န့ၣ်နး၀ဲဒီး အိၣ်လၢတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်န့ၣ်လီၤ.

(SAC) သုးတဖၣ် တဲဘၣ် စီၤဒ---အမိၢ်ပၢ်လၢ အ၀ဲသ့ၣ်ကူစါအီၤဖဲ သုးကလၢၤအံၤတန့ၢ်ဘၣ်မ့ၢ်လၢအဘၣ်ဒိနးအဃိ, ဒီးမ့ၢ်လၢကျိချံအက့န့ၣ်ဘၣ်၀ဲဘူးဒီးအသးအဃိန့ၣ်လီၤ. သ၀ီဖိတဂၤတဲ၀ဲလၢ, ပှၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်အမိၢ်အပၢ် တၢ်ဃုထၢအကျဲ အိၣ်၀ဲခံဘိလၢကကူစါအဖိခွါအဂီၢ်, တၢတဘိန့ၣ် ကဆှၢအဖိခွါဆူလၢၢ်ဒိၣ်၀့ၢ်ဒီးကူစါအသးဖဲတၢ်ဆါဟံၣ်, ခံဘိတဘိန့ၣ် ကဆှၢအီၤဆူ တၢ်ဆါဟံၣ်လၢ (KNU) တၢ်ပၢဟီၣ်က၀ီၤဖဲမုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. လၢၢ်ဒိၣ်၀့ၢ်န့ၣ် အိၣ်စီၤစုာ်ယံၤ၀ဲဒီး ဟ---သ၀ီဒီးတၢ်လဲၤတၢ်က့ၤကျဲစ့ၢ်ကီးကီ၀ဲန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ မိၢ်ပၢ်ခံဂၤအံၤဆၢတဲာ်လၢကဆှၢအဖိခွါဆူ တၢ်ဆါဟံၣ်လၢ (KNU) တၢ်ပၢဟီၣ်က၀ီၤဖဲမုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤ (တၢ်ဒ့ၣ်စၢၤယံၤစ့ၢ်ကီးဒီးဟ---သ၀ီဘၣ်ဆၣ် စီၤဒ---အမိၢ်ပၢ်တူၢ်ဘၣ်၀ဲလၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢဒိၣ်လၢကဆှၢအီၤဖဲတၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ.) သ၀ီဖိတဖၣ်လဲၤယိးဆှၢစီၤဒ---ဒီးစုာ် ဆူတၢ်ဆါဟံၣ် ဖဲလါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၈သီ, ၂၀၂၁နံၣ်ဒီး ခဲအံၤအ၀ဲဒိးကူစါအသးဖဲတၢ်ဆါဟံၣ်လၢမုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.

သ၀ီဖိတဂၤ ပာ်ဖျါထီၣ်၀ဲလၢ, ပှၤသ၀ီဖိတဖၣ် ပျံၤတၢ်ခီဖျိလၢ (SAC) သုးဖိတဖၣ်တဲအ၀ဲသ့ၣ်လၢ, တၢ်ဒုးမ့ကဲထီၣ်ဖဲသ၀ီ ကပၤန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်ခီဖျိသ၀ီဖိ တဖၣ်ဆဲးကျၢမၤသကိးတၢ်ဒီး KNLA ဒီး KNDO သုးတဖၣ်လၢကထီၣ်ဒုး (SAC) သုးတဖၣ် အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. သ၀ီဖိတဲစ့ၢ်ကီး၀ဲလၢ (SAC) သုးတဲအ၀ဲသ့ၣ်လၢ ပှၤမ့ဟဲထီၣ်ဒုးကဒီးအီၤန့ၣ် အ၀ဲသ့ၣ်ကခးစိဃီၤစုက၀ဲၤဆူ တၢ်လီၢ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်ဆိကမိၣ်၀ဲလၢပှၤဟဲထီၣ်ဒုးအီၤအလီၢ် (အခီပညီမ့ၢ်၀ဲ (SAC)  သုးကခးနါစိၤတၢ်ဖဲတၢ်ထီၣ်ဒုးစိအီၤအ လီၢ် ဒီးမျိာ်ချံသ့ၣ်တဖၣ်လီၤတဲာ်ဘၣ်၀ဲဒူသ၀ီသ့န့ၣ်လီၤ.)

သ၀ီဖိတဂၤပာ်ဖျါထီၣ်စ့ၢ်ကီး၀ဲလၢ (SAC) သုးမုၢ်တဖၣ် ဆှၢထီၣ်၀ဲသုးသိလ့ၣ်ဖးဒိၣ်တဖၣ်ဆူအသုးကလၢၤလၢ ဟ---သ၀ီ, ဒ်သိးကဘှီဂ့ၤထီၣ်သိလ့ၣ်ကျဲဒီးဆှၢသုးတၢ်အီၣ်တၢ်အီစုက၀ဲၤပီးလီဆူ တၢ်မဲာ်ညါသုးကလၢၤလၢဟီၣ်က၀ီၤအပူၤ, လၢခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်ဒီး KNLA သုးတဖၣ်တြီဃာ်၀ဲဃံးဃံးလၢ (SAC) သုးတဖၣ်တဘၣ်နုာ်လီၤလ့ၤတက့ၤဘၣ်ဒၣ်လဲာ်န့ၣ်လီၤ. လီၢ်က၀ီၤ KNLA သုးတဖၣ်ပာ်ဖျါ၀ဲလၢ, လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၁၄သီ, ၂၀၂၁ နံၣ်န့ၣ်, တၢ်ဆှၢထီၣ် သုးသိလ့ၣ်ဖးဒိၣ် ၅၁ခိၣ်ဃုာ်ဒီး ဟုသး ၂,၄၀၀ ထၢၣ်, စုက၀ဲၤဒီးသုးတၢ်ပီးတၢ်လီအဂၤတဖၣ်ဆူ ဟ---သုးကလၢၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလါဒံၣ်စ့ဘၢၣ်ထီၣ်သီန့ၣ် တၢ်ဆှၢထီၣ်၀ဲ (SAC) သုးရ့ၣ် လွံၢ်ရ့ၣ်ဆူဟီၣ်က၀ီၤအပူၤလၢအမ့ၢ်- ခလရ-၁၂၄, ခီၣ်ချ့သုးရ့ၣ် (ခမရ-၃၅၁), ခမရ-၅၉၈ ဒီး ခမရ-၄၄၀ သ့ၣ်တဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ခလရ-၇၅ ဟူးဂဲၤပာ်စၢၤလံ၀ဲဖဲ ဟ---ဟီၣ်က၀ီၤအပူၤလံအဃိ အခဲအံၤအိၣ်၀ဲ ယဲၢ်သုးရ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ (SAC) သုး ဆှၢအါထီၣ်အသုးမုၢ်တဖၣ်လၢဟီၣ်က၀ီၤအပူၤ ဒီးဟံးတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအါထီၣ်လၢက ဆှၢသုးစုက၀ဲၤပီးလီဒီးတၢ်အီၣ်တၢ်အီအဂီၢ်အဃိ သ၀ီဖိတဖၣ် ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်တၢ်အိၣ်သးကီခဲဒိၣ်ထီၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤ. ဟ---သ၀ီန့ၣ် အိၣ်လၢကျဲမုၢ်ကပၤဒီး ကစၢၢ်အိၣ်၀းတရံးအီၤအဃိ, သ၀ီဖိတဖၣ် သုးလီၢ်သုးကျဲတသ့နီတပူၤဘၣ်.

ဖဲလါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၈သီ, ၂၀၂၁နံၣ်, သ၀ီဖိသ့ၣ်တဖၣ် လဲၤကူးဘုလၢအစံာ်ပူၤတဘူၣ်ဘၣ် မ့ၢ်လၢ အ၀ဲသ့ၣ်ဘၣ်ယိၣ်၀ဲလၢ (SAC) သုးကခးလီၤကျိချံမျိာ်သၣ်လၢအစံာ်ပူၤအဃိလီၤ. တကးဒံးဘၣ် (SAC) သုးမုၢ်တဖၣ် ဟူးဂဲၤအါထီၣ်အဃိ တၢ်လုၢ်အီၣ်နီၢ်ခိသးသမူတၢ်အိၣ်သးကီခဲဒိၣ်ထီၣ်၀ဲလၢလီၢ်က၀ီၤသ၀ီဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ကဲထီၣ်သးခံခါတခါ

တၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤ၀ံၤ ယဲၢ်သီအလီၢ်ခံ, ဖဲလါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၁၂သီ, ၂၀၂၁နံၣ်မုၢ်ဃ့ၢ်လီၤ ၁နၣ်ရံၣ်န့ၣ်, SAC သုးဟဲက့ၤဆူဟ---သုးကလၢၤ (ဖဲအဟးဆှၣ်တၢ်၀ံၤ) အခါ, လီၢ်က၀ီၤ KNLA ဒီး KNDO တဖၣ် ထီၣ်ဒုး၀ဲ (SAC) သုးလၢ ဟ---သ၀ီအမုၢ်ထီၣ် တခီ, ဖဲလ---တၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဒုးကဲထီၣ်၀ံၤ, ဖဲမုၢ်ဃ့ၢ်လီၤ ၂နၣ်ရံၣ်န့ၣ် (SAC) သုးမုၢ်လၢတၢ်ထီၣ်ဒုးအီၤတဖုန့ၣ် ခးစိ၀ဲ ပှၤဒီဖိမိၢ်ခံဂၤလၢအကူးဘုဖဲအစံာ်ပူၤအခါန့ၣ်လီၤ. (SAC) သုးတဖၣ် သူ၀ဲကျိဖိအကလုာ်ကလုာ်ဒီး ကျိဖးဒိၣ် (M -၇၉), ဒီးခးစိထီၣ်၀ဲဖဲ ဂ---တၢ်လီၢ် (လၢအအိၣ်ဖဲ လ---တၢ်လီၢ်ဒီး ဟ---သ၀ီအဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်လီၤ.) ပှၤဒီဖိမိၢ်ခံဂၤအံၤ ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးအ သးချုးအဃိ တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးတအိၣ်၀ဲဘၣ်.

ဖဲလါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၁၄သီ, ၂၀၂၁နံၣ်န့ၣ်, သ၀ီဖိတနီၤလဲၤမၤတၢ်လၢအစံာ်ပူၤလံ ဘၣ်ဆၣ်အ၀ဲသ့ၣ်ဘၣ်ပလီၢ်သူၣ် ပလီၢ်သးဒိၣ်မးမ့ၢ်လၢဘၣ်ယိၣ်၀ဲလၢ (SAC) သုးကခးစိဘၣ်ဖုးအ၀ဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.

Fri, 11 Mar 2022

Footnotes: 

[1] တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ လံာ်ပာ်ဖျါတဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် တၢ်ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ (လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၂၀၂၁နံၣ်) အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တၢ်ဆှၢဟ့ၣ်ထီၣ်အီၤလၢ လီၢ်ကဝီၤၦၤမၤသကိးတၢ်တဂၤ ဖဲ (ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်) အပူၤ လၢအဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤ လၢကညီဂ့ၢ်ဝီခွဲးယာ်ကရူၢ် KHRG လၢကမၤနီၣ်မၤဃါ တၢ်မၤဘၣ်ဒိၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်အတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်ဖဲလီၢ်ကဝီၤပူၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤတူၢ်ဘၣ်တၢ်တဖၣ်အမံၤ, တၢ်ဂီၤဒီးအိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး တဖၣ်န့ၣ် တၢ်မၤလီၤဘၢအီၤလၢအဝဲနီၢ်ကစၢ်တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ တၢ်ကွဲးၡဲပၠးအါထီၣ်အီၤ ဖဲ ပနိကဝီၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် KHRG အတၢ်ကွဲးၡဲထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤန့ၣ်လီၤ.

ဟံးန့ၢ်ဘၣ်ဖဲအံၤ

ဖးအါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ထွဲတဖၣ်